Geluk zit in een klein hoekje

Het boek Prediker uit de Bijbel lijkt een boek voor mensen die het niet meer zien zitten. Maar dit boek is veel positiever dan veel lezers in eerste instantie vermoeden. In Prediker schrijft Koning Salomo dat er ‘niets nieuws is onder de zon’. Hij beschrijft de leegheid en vluchtigheid van ons bestaan. Alles is leeg, zegt Salomo, terwijl hij de sleur beschrijft van het dagelijks bestaan.

Hij gebruikt een paar mooie methaforen. Hij beschrijft de zon die opkomt, alleen om weer neer te gaan en opnieuw op te komen. Hij noemt de wind die constant draait en weer terug keert. Hij beschrijft de cyclus waarin water verdampt uit de zee, condenseert om uiteindelijk weer terug te komen in de zee. Er is niets waarvan we kunnen zeggen: ‘dat is nieuw!’ zegt Salomo.

Hoe vaak denken we niet dat ‘iets nieuws’ ons leven gaat veranderen? Een nieuw huis, een nieuwe relatie of een nieuwe baan. Ook nieuwe tech wordt vaak gepresenteerd als iets levensveranderends. Maar zelfs met de drop van de laatste iPhone blijkt ons leven gewoon weer door te gaan. Er is niets nieuws onder de zon.

Salomo spreekt uit eigen ervaring. Hij beschrijft zijn zoektocht. Hij heeft geprobeerd geluk te vinden in genot. Hij spreekt van eten, wijn en zijn harem van 1000 vrouwen, al is de Bijbel nergens een voorstander van polygamie. Hij voltooide allerlei ambitieuze projecten, maar ook dat is leeg, vindt hij. Hij verzamelde rijkdom en onthield zichzelf niets waar hij naar verlangde. Toen dit alles niet leek te helpen probeerde hij geluk te vinden in educatie: kennis en wijsheid.

Zijn conclusie is teleurstellend: alles is leeg. Prediker leert ons wat de gelukswetenschap ons vertelt. Er zijn veel definities van geluk. Maar iedere vorm van geluk heeft iets vluchtigs. Geluk is een vorm van genot of tevredenheid dat van het ene op het andere moment kan omslaan. Geluk is een momentopname. Niet iets waar we op kunnen bouwen.

Toch lijkt geluk vaak ons doel te zijn. We beginnen relaties, want ‘zij maakt me gelukkig’. We eindigen relaties want: ‘zij maakt mij niet meer gelukkig’. Omdat geluk geen constante factor is in ons leven, is het misschien verstandiger om op zoek te gaan naar betekenis in plaats van geluk. Wat betekent dat? Hoe doe je dat? Daarover meer in de volgende post.

Wil je meer weten over dit onderwerp? Beluister de boodschap ‘wat is geluk’ op onze podcast.